مقدمه
تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو یکی از مهمترین موضوعات در انتخاب شیرآلات صنعتی برای پروژههای نفت، گاز، پتروشیمی، پالایشگاهی و نیروگاهی است. شناخت دقیق تفاوت این دو شیر صنعتی از نظر عملکرد، افت فشار، آببندی و قیمت، به مهندسین و واحدهای تدارکات کمک میکند تا انتخابی فنی و اقتصادی برای خطوط لوله و تجهیزات فرآیندی داشته باشند.
⸻
بررسی فنی گیت ولو (Gate Valve)
گیت ولو یکی از پرکاربردترین شیرآلات صنعتی با مکانیزم حرکت خطی است که برای قطع و وصل کامل جریان طراحی شده است. در این نوع شیر، دیسک بهصورت عمودی حرکت کرده و در حالت باز کامل از مسیر جریان خارج میشود.
عملکرد و انتقال سیال در گیت ولو
در بررسی تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو از نظر انتقال سیال، گیت ولو در حالت کاملاً باز کمترین افت فشار را ایجاد میکند. این ویژگی باعث شده استفاده از گیت ولو در خطوط اصلی فرآیندی و شرایط فشار و دمای بالا بسیار رایج باشد.
آببندی و متریال گیت ولو
آببندی گیت ولو معمولاً از نوع فلز به فلز (Metal to Metal) است. بدنه این شیرها از متریالهایی مانند WCB، فولاد آلیاژی و استنلس استیل ساخته میشود که تحمل بالایی در برابر فشار و دما دارد.
⸻
بررسی فنی باترفلای ولو (Butterfly Valve)
باترفلای ولو از یک دیسک چرخان تشکیل شده که با چرخش ۹۰ درجهای، مسیر جریان را باز یا بسته میکند. ساختار ساده و وزن کم این شیر باعث شده در پروژههای صنعتی و خطوط با سایز بزرگ کاربرد گستردهای داشته باشد.
عملکرد و انتقال سیال در باترفلای ولو
در مقایسه با گیت ولو، دیسک باترفلای ولو همواره در مسیر جریان قرار دارد. این موضوع باعث افت فشار بیشتر میشود، اما در بسیاری از کاربردهای صنعتی این افت فشار قابل قبول است و مزیت قیمت و سرعت عملکرد را جبران میکند.
آببندی و متریال باترفلای ولو
باترفلای ولو دارای تنوع بالایی در سیستم آببندی است و میتواند با سیتهای EPDM، NBR، PTFE یا فلزی تولید شود. همین موضوع دامنه کاربرد این شیر را در صنایع مختلف افزایش داده است.
⸻
تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو در عملکرد و کاربرد صنعتی
در بررسی تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو از نظر عملکرد، گیت ولو دارای حرکت خطی بوده و برای قطع و وصل کامل جریان مناسب است، در حالی که باترفلای ولو با عملکرد ربعگرد، سرعت بالاتری در باز و بسته شدن دارد.
از نظر کاربرد صنعتی، گیت ولو بیشتر در شرایط سخت فرآیندی و فشار بالا استفاده میشود، اما باترفلای ولو برای خطوط بزرگ، پروژههای اقتصادی و فضاهای محدود انتخاب مناسبتری است.
⸻
تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو از نظر قیمت و نگهداری
یکی از مهمترین موارد در تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو، قیمت نهایی و هزینه نگهداری آنها است. در سایزهای کوچک اختلاف قیمت چندان زیاد نیست، اما با افزایش سایز، قیمت گیت ولو بهطور قابل توجهی افزایش پیدا میکند. در مقابل، باترفلای ولو در سایزهای بزرگ گزینهای بسیار اقتصادیتر محسوب میشود.
از نظر نگهداری، باترفلای ولو به دلیل ساختار سادهتر، هزینه تعمیر و نگهداری کمتری دارد.
⸻
دیتاشیت فنی گیت ولو و باترفلای ولو
دیتاشیت گیت ولو
• استاندارد: API 600
• سایز: 2 تا 24 اینچ
• کلاس فشار: 150 تا 900
• نوع آببندی: فلز به فلز
دیتاشیت باترفلای ولو
• استاندارد: API 609
• سایز: 2 تا 60 اینچ
• کلاس فشار: 150 و 300
• نوع آببندی: EPDM، PTFE، فلزی
⸻
جمعبندی نهایی
در جمعبندی این مقاله، تفاوت گیت ولو و باترفلای ولو نشان میدهد که هیچکدام از این دو شیر صنعتی برتری مطلق ندارند. انتخاب نهایی باید بر اساس شرایط فنی پروژه، فشار و دمای کاری، سایز خط لوله و بودجه در دسترس انجام شود.
⸻
سوالات متداول
تفاوت اصلی گیت ولو و باترفلای ولو چیست؟
گیت ولو افت فشار کمتری دارد، در حالی که باترفلای ولو سرعت عملکرد بالاتر و قیمت اقتصادیتری ارائه میدهد.
کدام شیر برای فشار بالا مناسبتر است؟
گیت ولو به دلیل آببندی فلز به فلز، گزینه مناسبتری برای فشار و دمای بالا محسوب میشود.
